Rodzaje opodatkowania

Podatek liniowy

W przypadku podatku liniowego przedsiębiorca opodatkowuje dochód (przychody - koszty) jedną stawką podatku - 19% względu na jego wysokość.

Podatek liniowy jako formę opodatkowania przedsiębiorcy mogą wybrać podczas rejestracji działalności gospodarczej na druku CEIDG-1 (pole 18). Natomiast przedsiębiorcy, którzy do tej pory korzystali z innej formy opodatkowania mogą ją zmienić na podatek liniowy począwszy od nowego roku podatkowego. W tym celu do 20 stycznia należy złożyć pisemne oświadczenie o zmianie do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. W sytuacji gdy przedsiębiorca opodatkowany podatkiem liniowym nie wyraża chęci zmiany formy opodatkowania na inną wówczas nie musi informować o tym naczelnika US.

Zaliczki okresowe i zeznanie roczne - podatek liniowy

Zaliczki na podatek dochodowy przy opodatkowaniu podatkiem liniowym można opłacać miesięcznie lub kwartalnie. Przy czym kwartalny sposób rozliczeń przysługuje jedynie tzw. małym podatnikom oraz przedsiębiorcom rozpoczynającym działalność gospodarczą. Zaliczki należy wyliczyć i wpłacić na konto odpowiedniego urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po okresie rozliczeniowym. W sytuacji gdy dzień ten przypada w weekend lub dzień wolny od pracy, wówczas zaliczkę należy uiścić do najbliższego dnia roboczego. Co ważne, w przypadku okresowych rozliczeń podatnik nie składa żadnych deklaracji.

Po zakończeniu roku podatkowego, podatnik opodatkowany podatkiem liniowym składa w US zeznanie roczne PIT-36L. Deklarację należy dostarczyć do urzędu do 30 kwietnia roku następnego za rok poprzedni.

Podatek liniowy - wady i zalety

Podatek liniowy charakteryzuje się licznymi zaletami, ale posiada również wady:

Podatek liniowy - zalety

jedna stawka podatku, bez względu na wysokość osiąganego dochodu,

Podatek liniowy - wady

brak prawa do skorzystania z większości ulg podatkowych,

brak prawa do kredytu podatkowego,

brak prawa do wspólnego rozliczenia z małżonkiem,

brak prawa do wspólnego rozliczenia z dzieckiem, jako osoba samotnie wychowująca dziecko,

brak kwoty wolnej od podatku

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest dość specyficzną formą opodatkowania, w przypadku której przedsiębiorca nie może pomniejszyć osiąganych przychodów o poniesione koszty podatkowe. Jednak swego rodzaju rekompensatą są stosunkowo niskie stawki ryczałtu - 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 17% oraz 20%, w zależności od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych tylko dla wybranych

Jednak z formy opodatkowania, jaką jest ryczałt nie może skorzystać każdy przedsiębiorca. Ryczałt jest przeznaczony dla osób fizycznych uzyskujących przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (w tym spółki cywilne osób fizycznych oraz spółki jawne osób fizycznych), które w roku poprzedzającym rok podatkowy:

uzyskały przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 250 000 euro,

uzyskały przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 250 000 euro.

Ta forma opodatkowania jest przeznaczona także dla osób rozpoczynających działalność w danym roku podatkowym, które nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej - bez względu na wysokość osiąganych przychodów.

Dodatkowo ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym wymienia katalog działalności, które bezwzględnie nie mogą opodatkować swoich przychodów ryczałtem (art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).

Zgłoszenie formy opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt jako formę opodatkowania można wybrać podczas rejestracji działalności gospodarczej na druku CEIDG-1 (pole 18).

Natomiast przedsiębiorcy, którzy do tej pory korzystali z innej formy opodatkowania mogą ją zmienić na ryczałt począwszy od nowego roku podatkowego. W tym celu do 20 stycznia należy przygotować i złożyć w US pisemne oświadczenie.

W sytuacji gdy przedsiębiorca opodatkowany ryczałtem chce korzystać z tej formy opodatkowania w kolejnym roku podatkowym, nie musi informować o tym US.

Podatek okresowy i zeznanie roczne - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Podatek dochodowy w przypadku opodatkowania ryczałtem przedsiębiorca może wpłacać, tak jak w przypadku dwóch poprzednich form opodatkowania, miesięcznie lub kwartalnie.

W przypadku rozliczenia miesięcznego zaliczkę należy wyliczyć i wpłacić na konto US do 20 dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. Przy czym w przypadku podatku za grudzień termin jest nieco dłuższy, bo podatek opłaca się wraz ze złożeniem zeznania rocznego PIT-28 - do 31 stycznia.

Natomiast rozliczenie kwartalne nie jest dostępne dla każdego podatnika. Mogą skorzystać z niego jedynie ci przedsiębiorcy, u których otrzymane przychody z działalności prowadzonej samodzielnie albo przychody spółki w roku poprzedzającym rok podatkowy nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 000 euro. Wówczas zaliczkę należy wyliczyć i wpłacić na konto urzędu do 20 dnia miesiąca następującego po danym kwartale. Tak samo, jak w przypadku zaliczek miesięcznych, wyjątek stanowi zaliczka za IV kwartał, którą należy wyliczyć i opłacić do 31 stycznia roku kolejnego, wraz z zeznaniem rocznym.

Ewidencje prowadzone przy ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

Podatnik opodatkowany ryczałtem jest zobligowany do prowadzenia ewidencji przychodów oraz:

posiadania i przechowywania dowodów zakupu;

prowadzenia wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;

prowadzenia ewidencji wyposażenia;

prowadzenia karty przychodów (w sytuacji gdy zatrudnia pracowników);

sporządzenia na dzień zaprowadzenia ewidencji przychodów oraz na koniec każdego roku remanentu posiadanych towarów handlowych i materiałów;

sporządzanie wykazu składników majątku w przypadku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną w jednoosobową spółkę kapitałową.

Formy opodatkowania - karta podatkowa

Karta podatkowa jest zryczałtowaną formą opodatkowania. Wartość wpłacanego na konto US podatku nie odzwierciedla w żaden sposób osiąganych przez podmiot przychodów. Co ważne, stawka karty podatkowej zależy od kilku czynników, takich jak np.:

rodzaj wykonywanych usług,

wielkość zatrudnienia,

wielkość (liczba ludności) miejscowości w której działalność jest prowadzona,

rozmiar prowadzonej działalności,

wiek podatnika itp.

Karta podatkowa przeznaczona jest jedynie dla tych podatników, którzy prowadzą rodzaj działalności określony w art. 23 ust. 1 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (np. usługi rozrywkowe, opieka domowa nad dziećmi i osobami starszymi itp.).

Zgłoszenie formy opodatkowania kartą podatkową

Rozpoczęcie działalności w trakcie roku podatkowego zobowiązuje przedsiębiorcę do złożenia stosownego wniosku o zastosowanie karty podatkowej jeszcze przed rozpoczęciem działalności. Odpowiednim do tego będzie urząd skarbowy właściwy dla miejsca zamieszkania podatnika oraz druk PIT-16. Co ważne, podatnik może dołączyć go do wniosku o wpis do CEIDG-1.

W sytuacji gdy podatnik, który uprzednio korzystał z formy opodatkowania, jaką jest karta podatkowa i do dnia 20-tego stycznia nie dokonał wyboru innej formy opodatkowania uznaje się to za równoznaczne ze stosowaniem tej formy w kolejnym roku. Przedsiębiorca chcący zmienić formę opodatkowania na kartę podatkową, musi zgłosić ten fakt do dnia 20-tego stycznia roku podatkowego na formularzu PIT-16.

Obowiązki rozliczających się kartą podatkową

Podatnicy wybierający kartę podatkową nie mają obowiązku prowadzenia KPiR. Jednak są zobowiązani do:

wydawania rachunków i faktur na żądanie klienta;

prowadzenia ewidencji zatrudnienia (o ile zatrudniają pracowników);

rozliczania zaliczek na podatek oraz składek ZUS od przychodów zatrudnionych pracowników;

płacenia podatku w formie karty podatkowej do 7-ego dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni (za grudzień podatek należy wpłacić do 28 grudnia);

złożenia na formularzu PIT-16A do 31 stycznia rocznej deklaracji za poprzedni rok podatkowy o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconej i odliczonej od karty w danym roku;

informowania o wszelkich zmianach np. stanu zatrudnienia;

sporządzania wykazu składników majątku w przypadku likwidacji działalności gospodarczej.

Ważne!

Przedsiębiorca ma prawo zrezygnować z karty podatkowej w terminie 14 dni od doręczenia decyzji ustalającej lub zmieniającej wysokość podatku dochodowego.

Karta podatkowa - zalety i wady

Omawiana forma opodatkowania posiada zarówno plusy, jak i minusy, które zaprezentowane zostały w tabeli:

Karta podatkowa - zalety

niska i jednolita wartość podatku płatnego okresowo,

brak obowiązku prowadzenia KPiR.

Karta podatkowa - wady

od przychodów nie można odliczyć kosztów uzyskania przychodów,

możliwość odliczenia jedynie składkę na ubezpieczenie zdrowotne (7,75%),

opłacana niezależnie od osiąganych dochodów.